Vadeli Mevduat Nedir, Basit ve Bileşik Getiri Nasıl Hesaplanır

En basit haliyle, tasarruf sahiplerinin tasarruflarının bankalar tarafından belirli bir süre işletilmesi sonucunda gelir elde edilmesine olanak sağlayan mevduat türüne Vadeli Mevduat denir.

Bankalar, mevduatın büyüklüğü ve vadeye göre farklı faiz oranları sunabilirler.

Örnek olarak aşağıdaki tabloyu ele alalım.

Ana paramız 500,000 TL olduğunu varsayalım. Bu parayı 32 günlüğüne vadeli mevduat hesabında tutacak olursak, yukarıdaki tabloya göre vade sonunda elde edilecek gelir aşağıdaki gibi hesaplanır.

Net Getiri = Ana Para X (Faiz Oranı / 365) X Gün Sayısı X (1 — Stopaj Oranı)

Bu formüle göre;

Ana Para: 500,000 TL
Vade: 32 Gün
Faiz Oranı: 52%
Stopaj: 7.5% (Mayıs 2024 itibarı ile 6 aya kadar vadeli mevduatlarda stopaj oranı 7,5% olarak belirlenmiştir.)

500,000 X (0.52 / 365) X 32 X (1–0.075) = 21,084.932

Bu formüle yakından bakacak olursak;

52% olarak sunulan mevduat faizinin 32 günlük kısmı
(0.52 / 365) X 32 = 0,04558 (Yaklaşık 4.6%)

Elde ettiğimiz getirinin 7.5% lik vergiden arındırılmış hali
0,04558 X (1–0.075) = 0,04216 (Yaklaşık 4.2%)

Özetle, 52% faiz oranı ve 32 gün vadeyle ana paranızın yalnızca 4.2% si kadar getiri elde edersiniz. Vade sonu hesabinizda göreceğiniz rakam 521,084.932 TL olur.

Bileşik Getiri

Belirli bir yatırım aracından elde edilen getirinin ana paraya dahil edildiği getiri biçimidir. Bankalar vadeli mevduat hesabı açtığınızda elde ettiğiniz getiriyi ana paranıza dahil etme seçeneğini sunarlar.

Bileşik getiri aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

Dönemsel Net Getiri Oranı = (Faiz Oranı / 365) X Gün Sayısı X (1 - Stopaj Oranı)
Net Bileşilk Getiri = Ana Para X (((1 + Dönemsel Net Getiri Oranı) ^ Tekrar Sayisi) - 1)

Bu formüle göre ayni verilerle 1 yil boyunca her vade sonunda elde ettiğimiz getiriyi ana paraya dahil edersek;

Ana Para: 500,000 TL
Vade: 32 Gün
Faiz Oranı: 52%
Stopaj: 7.5%
Tekrar: 12

Dönemsel net getiri oranı = (0.52 / 365) x 32 x (1-0.075) = 0,04216
Net Bileşik Getiri = 500,000 x (((1 + 0,04216) ^ 12) - 1) = 320,790.134

Şimdi gelin formülü yakından inceleyelim.

Bir önceki örnekte de hesapladığımız üzere 32 günlük vergiden arındırılmış net getiri oranımız
(0.52 / 365) x 32 x (1–0.075) = 0,04216 (yaklaşık 4.2%)

Buna göre yıl sonunda elde edilecek getiri oranımız
(((1 + 0,04216) ^ 12) — 1) = 0.6415 (Yaklaşık 64%) şeklinde hesaplanır.

Yine özetleyecek olursak, 52% faizle, 32 gün vadeyle elde ettiğiniz geliri 1 yıl boyunca ana paranıza katarak tekrar ederseniz ana paranızın 64% ü kadar getiri elde edersiniz. 1 yil sonunda hesabinizda göreceğiniz rakam 820,790.134 TL olur.

Vadelı Mevduat Hesabı Açmak Mantıklı Mı ?

Bu yazıyı yazdığım 11 Mayıs 2024 itibarıyla;
TUIK tarafından açıklanan Nisan ayı TUFE değişimi 3.18%, yıllık ortalama değişim 59,64%
ENAGrup tarafından açıklanan Nisan ayı TUFE değişimi 5.02%, yıllık değişim 124.354%
BIST100 endeksi yıllık değişimi 126.69%
Ons Altın yillik fiyat değişimi 73.39%
Dolar/TL yıllık fiyat değişimi 64.86%

Karar sizin…

Kaynaklar:

• Tradingview — XU100 endeks değişim verisi https://www.tradingview.com/
• NadirGold Ons Altın Fiyat Verisi https://www.nadirgold.com/nadirgold-1-ons-kulce-altin-9999
• ENAGrup — Nisan ayı ve yıllık tüketici fiyat endeksi verisi https://enagrup.org/
• TUIK Nisan ayı ve yıllık tüketici fiyat endeksi verisi https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Nisan-2024-53614
• Dolar/TL yıllık fiyat değişimi https://www.doviz.com/
• Cover photo micheile henderson on Unsplash